คำกราบบังคมทูล(๑) ของ นายภราเดช พยัฆวิเชียร นายกสภามหาวิทยาลัยศิลปากร สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ และประกาศราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติคุณ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสที่มหาวิทยาลัยศิลปากรทูลเกล้า ฯ ถวาย ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาการจัดการชุมชน ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตร ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๑ ณ หอประชุมกองทัพเรือ วันจันทร์ที่ ๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๒ ขอพระราชทานกราบบังคมทูลทรงทราบฝ่าละอองพระบาท ในวโรกาสอันเป็นมิ่งมหามงคลที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณา โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ใต้ฝ่าละอองพระบาทเสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยศิลปากร ประจำปี การศึกษา ๒๕๖๑ ในวันนี้ นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างยิ่ง ข้าพระพุทธเจ้า นายภราเดช พยัฆวิเชียร นายกสภามหาวิทยาลัยศิลปากร สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อม ที่ใต้ฝ่าละอองพระบาทได้ทรงมี พระเมตตาอย่างล้นเหลือ ยังความปลาบปลื้มปีติโสมนัสแก่คณะกรรมการสภามหาวิทยาลัย คณาจารย์ ข้าราชการ ผู้สำเร็จการศึกษา นักศึกษา ตลอดจนผู้ทำงานในมหาวิทยาลัยนี้ เพื่อเป็นสิริมงคลสืบไป นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อมหาที่สุดมิได้ (๑) ถ้อยคำและอักขรวิธีตรงตามต้นฉบับ 563
ด้วยสภามหาวิทยาลัยศิลปากร ในการประชุม ครั้งที่ ๖/๒๕๖๒ เมื่อวันที่ ๑๒ มิถุนายน ๒๕๖๒ พิจารณาเห็นว่า สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเอาพระราชหฤทัยใส่ในโครงการ ต่าง ๆ เพื่อให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ เพื่อความอยู่ดีมีสุขของประชาชน ทรงศึกษา รายละเอียดและพระราชทานคำแนะนำในการพัฒนาและการจัดการชุมชนจนสามารถ ดำเนินงานได้บรรลุผล แสดงให้เห็นถึงพระอัจฉริยภาพ ภาวะผู้นำ และพระวิริยะ อุตสาหะของพระองค์ได้อย่างเด่นชัด เป็นที่ประจักษ์ว่า โครงการตามพระราชดำริ ทุกโครงการ รวมทั้งองค์กรและมูลนิธิที่พระองค์ทรงอุปถัมภ์และทรงเป็นที่ปรึกษา มีผลงานอันโดดเด่นและเป็นประโยชน์ยิ่งต่อสังคมไทย พระราชกรณียกิจน้อยใหญ่ ล้วนเป็นไปเพื่อความอยู่ดีมีสุขและบังเกิดความร่มเย็นแก่ทวยราษฎร์โดยถ้วนหน้า พระองค์ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจในด้านการจัดการชุมชนผ่านโครงการต่าง ๆ จำนวนมาก เช่น ในปี พ.ศ. ๒๕๒๓ ทรงส่งเสริมให้มีโครงการเกษตรเพื่ออาหาร กลางวันในโรงเรียนชนบท เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดสารอาหารแก่เด็กนักเรียนในพื้นที่ ทุรกันดาร ด้วยการให้โรงเรียนมีการจัดการพื้นที่ จัดการเรียนรู้การทำเกษตรและ โภชนาการ และการจัดการให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ที่มีประโยชน์ ทางโภชนาการ เพื่อเป็นวัตถุดิบในการประกอบอาหารให้ครบ ๕ หมู่ โดยเริ่มจาก โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนในจังหวัดราชบุรี กาญจนบุรี และประจวบคีรีขันธ์ และ ได้ขยายออกไปยัง ๔๔ จังหวัดในพื้นที่ทุรกันดาร จากพระราชกรณียกิจต่าง ๆ ล้วนประจักษ์ชัดถึงการทรงเป็นผู้มีวิสัยทัศน์ด้าน การพัฒนาที่ยั่งยืน โครงการพัฒนาเชิงระบบที่มีความเชื่อมโยงกันในระบบต่าง ๆ ของ ชุมชน ทั้งระบบสังคม ระบบการศึกษา ระบบเศรษฐกิจ ระบบศาสนาและความเชื่อ ระบบสาธารณสุข รวมทั้งระบบทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ส่งผลต่อการมี แนวคิดในการส่งเสริมให้เกิดโครงการพัฒนาที่เกื้อกูลระหว่างระบบอันสามารถตอบสนอง ความต้องการของชุมชน เพื่อให้ภาพรวมของชุมชนเกิดการพัฒนา นอกจากนี้ พระองค์ ทรงเป็นผู้มีฐานคิดการจัดการชุมชนเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ด้วยการส่งเสริมให้เกิด โครงการต่าง ๆ เน้นกลไกการขับเคลื่อนของกลุ่มเป้าหมายในชุมชน ทั้งบ้าน วัด โรงเรียน และสถาบันทางสังคมต่าง ๆ ร่วมดำเนินการจัดการทรัพยากรที่มีของชุมชน มาใช้ให้เกิดประโยชน์ การจัดการทรัพยากรภายนอกที่ได้รับการสนับสนุน ทั้ง องค์ความรู้ เครื่องมือ และงบประมาณ ด้วยการสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมให้ผู้ที่เกี่ยวข้อง ได้มาจัดการดำเนินการร่วมกัน เพื่อการได้ประโยชน์ร่วมกันในวันนี้ และคงประสิทธิภาพ 564
ในการจัดการและการคงคุณค่าในประโยชน์ร่วมกันเพื่อวันหน้า ด้วยเหตุนี้ สมเด็จ พระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี จึงทรง เป็นต้นแบบของนักจัดการชุมชนอย่างแท้จริง ด้วยพระมหากรุณาธิคุณ พระปรีชาสามารถ และพระอัจฉริยภาพความเป็น นักจัดการชุมชนที่รอบด้านของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตน ราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจการิณีพีรยพัฒน รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี สภามหาวิทยาลัยศิลปากร จึงเห็นสมควร ขอพระราชทานทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาการจัดการชุมชน แด่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตน ราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจการิณีพีรยพัฒน รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี เพื่อเฉลิมพระเกียรติคุณให้ปรากฏและ เพื่อเป็นสวัสดิมงคลแก่มหาวิทยาลัยศิลปากรสืบไป สำหรับปีการศึกษานี้ มีผู้สำเร็จการศึกษาเข้ารับพระราชทานปริญญาบัตร จำนวน ๕,๕๐๙ ราย พระภิกษุ จำนวน ๓ รูป และทุนภูมิพล จำนวน ๒๘ ราย สำหรับผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งได้รับพระราชทานปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ เกียรติบัตรศาสตราจารย์เกียรติคุณ และประกาศเกียรติคุณรางวัลนักวิจัย/นวัตกรรม/ สร้างสรรค์ ดีเด่น ประจำปี ๒๕๖๒ นั้น อธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากรจะได้ขอ พระราชทานพระราชานุญาตกราบบังคมทูลทรงทราบฝ่าละอองพระบาทต่อไป และ มหาวิทยาลัยขอพระราชทานพระราชานุญาตเชิญใต้ฝ่าละอองพระบาทพระราชทาน ปริญญาบัตร ตามรายงานที่คณบดีจะได้กราบบังคมทูล ต่อจากนั้น ขอพระราชทาน พระราโชวาท เพื่อเป็นสวัสดิมงคลแก่ผู้สำเร็จการศึกษาสืบไป ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม 565
