พระราโชวาท สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษา จากมหาวิทยาลัยรามคำแหง ประจำปีการศึกษา 2559 – 2560 ณ มหาวิทยาลัยรามคำแหง วันจันทร์ ที่ 19 มีนาคม 2561

วันจันทร์ที่ 19 มีนาคม พ.ศ.2561
พระราโชวาท 

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี 
ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษา 
จากมหาวิทยาลัยรามคำแหง 
ประจำปีการศึกษา ๒๕๕๙ - ๒๕๖๐ 
ณ มหาวิทยาลัยรามคำแหง 
วันจันทร์ ที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๖๑ 

สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ข้าพเจ้า 
มาปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของ 
มหาวิทยาลัยรามคำแหง ประจำปีนี้. ขอแสดงความชื่นชมต่อผู้ทรงคุณวุฒิและ 
บัณฑิตทุกคน ที่ได้รับเกียรติและความสำเร็จ. 

การศึกษาเล่าเรียน เป็นการสร้างพื้นฐานอันหนักแน่นมั่นคงให้แก่ชีวิต 
ของคนเรา เพราะทำให้คนเรามีความรู้ความคิด ความฉลาดสามารถ ที่จะนำไปใช้
สร้างสรรค์ความเจริญงอกงามให้แก่ชีวิตได้. บัณฑิตทั้งหลายก็คงเห็นความสำคัญ 
ของการศึกษาในข้อนี้ จึงได้ตั้งใจเล่าเรียนมาตั้งแต่ระดับต้นจนถึงระดับสูง เพื่อสร้างสม 
พื้นฐานที่ดี ที่จะเป็นรากฐานแห่งความเจริญมั่นคงในชีวิตและกิจการงาน. แต่ก็มี
ความจริงอยู่ข้อหนึ่งว่า พื้นฐานแห่งความเจริญนั้น หากแต่ละคนไม่เร่งขวนขวาย 
สร้างเสริมต่อเติมให้ยิ่งกว้างขวางขึ้น หนักแน่นขึ้นอยู่เสมอแล้ว ก็คงยากที่จะสร้าง 
ความสำเร็จและความเจริญที่สูงยิ่ง ๆ ขึ้นไปโดยลำดับ เพราะไม่มีพื้นฐานที่จะ 
รองรับได้อย่างเพียงพอเหมาะสม. จึงขอให้ทุกคนตั้งใจพยายามเสริมสร้างพื้นฐาน 
แห่งความเจริญของตน ด้วยการพากเพียรศึกษาหาความรู้ ฝึกฝนความคิด 
และสร้างสมความฉลาดสามารถ ให้เพิ่มพูนขึ้นโดยไม่หยุดยั้ง แล้วนำความรู้
ความสามารถทั้งนั้นไปปฏิบัติใช้ให้บังเกิดผลเป็นประโยชน์อันยั่งยืน. ถ้าทำได้
ความเจริญมั่นคงที่แท้จริงก็จะบังเกิดขึ้น ไม่เฉพาะแก่บัณฑิตเองโดยส่วนตัวเท่านั้น 
หากยังแผ่ไพศาลไปถึงส่วนรวม คือสังคมและชาติบ้านเมืองอีกด้วย. 


99

ในพระปรมาภิไธยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ขออวยพรให้บัณฑิตทุกคนมีความ 
ก้าวหน้ารุ่งเรืองในชีวิตและกิจการงาน ทั้งขอให้ทุกท่านที่มาร่วมในพิธีนี้ มีความผาสุก 
สวัสดีจงทั่วกัน. 


100